Opowiedzialność według ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym za nieogłoszenie danych do KRS

Opowiedzialność według ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym za nieogłoszenie danych do KRS

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (dalej jako „KRS) podmiot, który wpisany jest do rejestru ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną zgłoszeniem do rejestru nieprawdziwych danych, w sytuacji gdy podlegały one obowiązkowi wpisu na jego wniosek. Odpowiedzialność powstanie także, gdy wskazany podmiot nie zgłosi danych, które należało obowiązkowo podać do rejestru w ustawowym terminie. Opisana odpowiedzialność została skonstruowana jako tzw. odpowiedzialność na zasadzie ryzyka. Jest ona niezależna od winy podmiotu podlegającego wpisowi do rejestru oraz osób, za które ponosi on odpowiedzialność, a także od bezprawności ich zachowania. Wpisany do rejestru podmiot będzie w stanie uwolnić się od odpowiedzialności za wskazane uchybienia tylko wtedy, gdy powstała szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej bądź wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi on żadnej odpowiedzialności.

Należy podkreślić, że art. 18 ust. 2 ustawy o KRS rozszerza jednak wspomnianą odpowiedzialność. W przypadku, gdy do rejestru wpisana jest osobowa spółka handlowa, odpowiedzialność ponosić będą solidarnie ze spółką osoby odpowiadające za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem. W związku z powyższym w spółkach jawnych osobą odpowiedzialną będzie każdy wspólnik tej spółki, który zgodnie z art. 22 § 2 Kodeksu spółek handlowych odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką. W przypadku spółek partnerskich odpowiedzialność ponosić  będą za każdym razem wszyscy partnerzy. Tak ustalona odpowiedzialność w ramach spółek partnerskich będzie stała i niezależna nawet od treści umowy spółki, która może np. przewidywać, że wyłącznie jeden bądź kilku partnerów ponosić ma odpowiedzialność. W ramach spółki komandytowej wskazaną odpowiedzialność ponosić będą komplementariusze, którzy odpowiadają za zobowiązania spółki bez żadnych ograniczeń. Są jednak sytuacje, w których Kodeks spółek handlowych przewiduje nieograniczoną odpowiedzialność komandytariuszy za zobowiązania spółki. Taka odpowiedzialność zrodzi się w przypadku, gdy nazwisko bądź firma komandytariusza zostanie umieszczona w firmie spółki. Komandytariusz będzie także odpowiadał za spółkę w sytuacji, gdy dokona w jej imieniu czynności prawnej, nie ujawniając przy tym swojego pełnomocnictwa. Wtedy odpowiadać będzie on za skutki tej czynności bez ograniczeń wobec osób trzecich. Dotyczyć to także będzie reprezentowania spółki przez komandytariusza, który nie ma umocowania bądź przekroczy jego zakres. Identyczne zasady odpowiedzialności będą obowiązywać w przypadku spółek komandytowo-akcyjnych.

Art. 18 ust. 2 ustawy o KRS i uregulowana w nim odpowiedzialność wzbudza wiele emocji. W literaturze pojawiają się poglądy, że jest to zbędne uregulowanie. Podnosi się także, że wadliwość tego artykułu polega na tym, że ustanawia on odpowiedzialność osób odpowiadających za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem, zamiast odpowiedzialnością tą obciążyć osoby, które za zobowiązania spółki odpowiadają bez ograniczeń.